Namık Tan, Mehmet Uçum’a karşı: Gezi, Erdoğan’ın samimiyet sınavı
Okunma Sayısı: 197 |
Yazı Tarihi: 07.05.2024
CHP lideri Özgür Özel’in 7 Mayıs’ta MHP lideri Devlet Bahçeli ile görüşeceğinin açıklanmasından birkaç saat sonra 6 Mayıs akşamı CHP İstanbul Milletvekili Namık Tan “X” hesabından uzun bir metin yayınladı. Metin “Bir Pazartesi notu” başlığını taşıyordu ve bu yönüyle Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın Hukuk Başdanışmanı Mehmet Uçum’un bir gün önce “Bir Pazar Notu” başlığıyla “X” hesabından yayınladığı metne yanıt niteliğindeydi.
Uçum o yazısında, Gezi protestolarının “sivil itaatsizlik” eylemi olduğunu kabul ediyor ama pasif bir eylem türü olan sivil itaatsizliğin Soğuk Savaş sonrasında “emperyalist yayılmacılığın ülkelerde iktidar değiştirme aracı” haline geldiğini öne sürüyordu. Namık Tan ise yazısındaysa “AKP-MHP koalisyonu, AYM ve AİHM kararlarını uygulamayıp, anayasayı askıya alarak cumhuriyete ihanet ediyor” diyordu.
İhanet vurgusu, adeta Uçum’un “Bu eylemler hedef alınan ülkeye ve topluma karşı ihanet eylemleridir (…) hiçbir zaman hukukun koruması altında olmazlar, olamazlar” ifadesine yanıt niteliğindeydi. Tan adeta Uçum’a siyasetse siyaset, hukuksa hukuk üzerinden konuşalım diyordu.
“Külhanbeyi üsluplu kahvehane filozofları”
Tan’ın başta Osman Kavala olmak üzere Gezi Davası mahkûmlarını kast ettiği Özel’in 2 Mayıs’taki Erdoğan-Özel görüşmesinden belliydi zaten. Ama acaba bunun fazlası da var mıydı? Deneyimli bir diplomat olan Tan ilerleyen satırlarda meramını açıkça anlatmıştı:
• “CHP olarak biz Gezi Davası’nda da Kobani Davası’nda da 1 Mayıs’ın Taksim’de kutlanmasında da yerel yönetimlerin güçlendirilmesi ve seçmenin iradesine saygı duyulmasında da sansüre karşı da yolsuzluğa karşı da eğitimde akıldan, bilimden, laiklikten uzaklaşma girişimlerine karşı da külhanbeyi üsluplu kahvehane filozoflarına asla boyun eğmeyeceğiz.”
Bu sözleri Türkiye’nin çıkarlarını hem Tel Aviv hem Vaşington büyükelçiliğinde savunduktan sonra siyasete girmiş bir diplomatın söylemesi önemlidir ama Tan’ın hukukçu kimliği de var. Şu sözleriyle adeta Uçum’un Anayasa kavramına yanıt vermiş:
• “Laik olmayan demokrasi olamayacağı gibi, çekingen tek adam rejimi de olmaz. Tam ifade özgürlüğü, hukuk devleti, eşit anayasal yurttaşlık, ulusal egemenlikte her bireyin temsili, çoğulculuk, sivil toplum gibi temel kavramlar laf cambazlıklarıyla eğilip bükülemez ve pazarlığa da açık değildir. Anayasa demek yalnızca “teşkilat-ı esasiye” demek değildir. “Constitution” devletin temeli, oluşumu demektir.”
Cumhur İttifakında Gezi ihtilafı
Uçum’un “Bir Pazar Notu” başlıklı yazısı aslında 31 Mart seçim yenilgisi ardından AK Parti içindeki değerlendirmelerin bir yansıması olarak, gazeteci Abdülkadir Selvi’nin yazılarıyla gündeme gelen Gezi Davası ve Osman Kavala tartışmalarına ayar vermeyi amaçlıyordu.
Selvi’ye AK Parti içinden bazı isimler “ihanet” tonunda yanıt vermiş, MHP’den hakaret dolu sözlere hedef olmuştu.
Hava MHP’nin Kurucu lideri Alparslan Türkeş’in oğlu, halen AK Parti Milletvekili Tuğrul Türkeş’in çıkışıyla değişti, çelişki derinleşti.
Aynı zamanda Avrupa Konseyi Parlamenterler Meclisi Türk Grubu Başkanı olan, Türkiye’nin dışarıdan nasıl göründüğünü iyi bilen isimlerden olan Türkeş “X” hesabından yayınladığı mesajında Kavala’nın avukatlarının yeniden yargılanma dilekçesi vermesini destekliyordu. Türkeş, acaba bazı çevrelerin konunun iç hukuk çerçevesinde çözülüp Türkiye’nin dışarıda bu yükten kurtulmasından mı rahatsızlık duyduklarını soruyordu.
Bu soruya MHP’den Feti Yıldız ve Selvi’nin karşılıkları oldu.
Hemen ardından ise Mehmet Metiner 7 Mayıs’ta bir yazı yayımladı, eğer dava siyasi ise “çok büyük zulüm ve haksızlıktır” dedi.
• “Osman Kavala, Demirtaş ve Gezi davası sanıkları şayet hukuki deliller çerçevesinde yargılanmayıp sadece siyasi nedenlerle içeri atılmışlarsa bu çok büyük bir zulüm ve haksızlıktır. Yok, ortada onların suçlu olduğunu gösteren hukuki deliller var olduğu için hüküm giymişlerse yargısal bir sürece siyaseten müdahale edilmesini talep etmek hukukun katlidir.”
Uçum’un Gezi Davasını “Tamam sivil itaatsizlik ama artık sivil itaatsizlik darbe sayılır” mealinde savunan “Pazar notunu” yayınlamasının arka planı buydu.
Özel, Erdoğan ve “siyasette yumuşama”
Özel, CHP liderliği ile MHP liderliği arasında 7 yıldan sonra ilk görüşmesi öncesinde iki sembolik adım attı. 6 Mayıs günü hem 52 yıl önce idam edilen Deniz Gezmiş, Yusuf Arslan, Hüseyin İnan’ı anma törenine katıldı hem de Ülkü Ocakları önceki başkanlarından Sinan Ateş cinayeti iddianamesinin suçluları örtbas edeceği endişesini dile getiren eşi Ayşe Ateş ile görüştü.
Karşıyaka Mezarlığındaki anma törenindeyse, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın 2 Mayıs görüşmesi ardından yaptığı “siyasette yumuşama” çağrısı üzerine şunları söyledi:
• “En çok ben istiyorum yumuşayalım. Taksim AYM kararına karşı yasaksa, ODTÜ Stadyumu yasaksa, kimse ‘Bunun sonu Anayasaya varır mı?’ diye düşünmesin. Arkadaşlarımız Gezi’den içeride yatıyorsa kimse normalleşmeden bahsetmesin.”
Siyasette yumuşama sınavı
Erdoğan’ın Özel’in talepleri arasında bulunan, 28 Şubat Davasından tutuklu emekli generaller dahil, hasta mahkûmların tahliyesi konusunda Adalet Bakanı Yılmaz Tunç’a talimat verdiği haberleri konusunda henüz resmî açıklama yok. Zaten 2 Mayıs görüşmesi ardından CHP’de Erdoğan’ın uzun süre önce -en azından Çetin Doğan’ın durumu hakkında- Cumhurbaşkanlığına sunulan Adli Tıp raporu ve sonuçlarından haberdar edilmediği izlenimi var.
Ama başta Osman Kavala olmak üzere Gezi Davasının, belki yeni kanıtlarla yeniden görülmesi ve Anayasa Mahkemesi kararlarına uyulmasının Erdoğan’ın gayet ihtiyatlı bir iyimserlikle karşılanan “siyasette yumuşama” çağrısı konusunda bir sınav niteliği kazandığı görülüyor.
MURAT YETKİN İsimli Yazarın Diğer Yazıları
- Tasarruf planına dair üç soru: Beştepe, belediyeler ve AK Parti ekonomisi
- Özel, Deniz Gezmişlerin anmasında: 6 Mayıs CHP için dönüm noktasıydı
- Söyleten sensin: Sinan Ateş cinayeti örtbas edilebilir mi?
- 1 Mayıs ve Erdoğan’ın Taksim öfkesi
- Anayasa tartışması sorunları perdelemek için sis bombası işlevinde
- 23 Nisan: TBMM’nin 104’üncü yılında oy ve Meclisin gücünü hatırlamak
- CHP’nin ittifak 1.0 sürümü tutmadı, 2.0 sürümü tuttu
- CHP’nin dönüşü muhteşem oldu; Erdoğan bu kez “dış güçler” diyemedi
- CHP değişince Türkiye de değişti: yeni bir dönem açılıyor
- Dip dalga Erdoğan’ı vurdu: işte üç temel neden
- Başkenti yönetmeye aday Altınok: mirasyedi mi, emlak baronu mu?
- Enflasyon dosyaları. Çağlar: Çiller memurlar 6 ay maaş almasın diyordu
- AK Parti Ankara’da havlu atmak üzere
- Savunma ve Dışişleri bakanlarının Meclis’e PKK brifinginden kalanlar
- Özel’den Erdoğan’a: kazanacak adayları bulamıyorlar
- Recep Tayyip Bey’e de bir Sadık Abi mi lazım sizce Hafize Gaye Hanım?
- İttifak mı? Bir daha asla!
- Yükselen yeni faşizmin hedefi alttakileri dibe itmek
- İslam ülkeleri esti, gürledi ama İsrail’in aldırdığı yok. İşte nedeni
- CHP’de Özel dönemi siyasette hangi dengeleri değiştirmeye aday?
- CHP’nin Özel seçimi tüm muhalif seçmene “değişim” soluğu getirebilir
- Parmağını kaldıran bir kız çocuğudur Cumhuriyet: 100. Yaşı kutlu olsun
- Filistin mitingi yapılmalı da başka gün mü kalmamıştı?
- CHP Anayasa tartışmaya İçtüzük önerisiyle başladı: Meclis güçlenmeli
- Gezi Davası: dökülen Türk yargısı ve Erdoğan’ın dinmeyen öfkesi
- Sayıştay raporlarındaki yolsuzluk izleri tam soruşturmalık
- Kılıçdaroğlu: hepimiz hayal kırıklığına uğradık ama vazgeçmeyeceğiz
- Barış Pehlivan örneği: yargı bağımsızlığı yoksa basın özgürlüğü de yok
- Kılıçdaroğlu: Merkez Bankası nihayet asli görevini hatırlamış görünüyor
- Üretilen hurafelere Özal bile inanmıştı ama Lozan 100 yıldır ayakta
- Vergi zamları ve ilk sonuçları: kendi düşen ağlamaz mı?
- Ekonomik krizden büyük sorunumuz varmış gibi
- 30’uncu yılında Sivas Katliamı: kanlı bir petrol savaşı hikayesi
- Montaj, kara propaganda ve “diktatör olmak isteyene öğütler”
- İki gün kaldı. “Nereye gidiyoruz?” sorusu için son fırsat
- İkinci tur için Kılıçdaroğlu’ndan Erdoğan’a “terör” cevabı
- Kılıçdaroğlu’nun ekonomi kadrosu belli, Erdoğan hâlâ Şimşek peşinde
- Kılıçdaroğlu’na destek büyürken siyasetin rengi hızla değişiyor
- Kılıçdaroğlu: IMF ile görüşmüyoruz, ülkeyi dilenciye çeviren Erdoğan
- Erdoğan’ı iktidara kadınlar getirmişti, o rüzgâr da dönüyor
- Muhalif seçmene ümit verecek bir dizi gelişme
- Ortak liste zorunluluğu: gözler Kılıçdaroğlu ve Akşener’de
- Kılıçdaroğlu’nun geniş cephe siyaseti; ideoloji ve politika
- AK Parti kadına şiddet yasası pazarlığında: birkaç oy için ya Rab
- Kılıçdaroğlu, Akşener ve iktidarın kısa süren sevinci
- Kılıçdaroğlu: Altılı Masa adayı ilk turda Cumhurbaşkanı
- Siyasetin fay hatlarında yoğun enerji birikimi
- Baskının yeni bahanesi: Özgürce kanaat oluşumunu engellemek
- Tek Yürek bağış kampanyasının dörtte üçü devlet kesesinden
- Kılıçdaroğlu sert: Kızılay’ı, asker yardımını bitirdiler, canlara maloldu
- Kılıçdaroğlu’nun deprem isyanı, Erdoğan’ın defter tehdidi
- Gerçekten depremle mi geldi, gerçekten depremle mi gidecek?
- Deprem çalışmaları yetersiz: hükümete tepki büyüyor
- Millet İttifakı Programı: En çok alkışı Çankaya’ya dönüş aldı
- Topluma bir dokun bin ah işit: Seçime kadar kim ne alırsa
- Kılıçdaroğlu: çakallar önünde diz çökmektense ayakta ölürüm
- Muhalefet İmamoğlu’na cezayla kenetlendi: oyun bozulabilir
- Kılıçdaroğlu’nun İkinci Yüzyıl’ı: asıl çağrı CHP’ye
- Muhalefetin Anayasa önerisi: bir şeyler oluyor sanki
- Kılıçdaroğlu’nun Sırpça mesajı, buzdağının görünen ucu
- Madencilerin ölümü kadermiş ama seçimi alırsa düzeltecekmiş
- Medyayı yasayla susturma çabasının beyhude heyecanı
- CHP lideri ABD yolunda: Ben barış istiyorum, Erdoğan kavga
- 100’üncü Yılında Zafer ve Cumhuriyete layık olmak
- Kılıçdaroğlu’nun Erdoğan’a verdiği en ağır hasar
- Kılıçdaroğlu’nun YSK sözleri: Veri güvenliği mi, seçim güvenliği mi?
- Kılıçdaroğlu’dan Akkuyu tepkisi: Rusya’ya bağımlı haldeyiz
- Erdoğan’ın Kılıçdaroğlu’na yetişme telaşı halka yarıyor
- Birileri camilerde bir şeyler mi çeviriyor yine?
- Erdoğan’ın içine düşen korku: kızgınlık ve kırgınlık seçimi
- Kılıçdaroğlu CHP’yi toparlamaya İstanbul’dan başladı
- Kaftancıoğlu’na ceza ya da yargı yoluyla siyaset batağı
- Kavala’ya ömür boyu hapis: adaletsizliğin dibi
- “Erdoğan sığınmacıları vatandaş yapıp oy mu kullandıracak?”
- CHP Doğu ve Güneydoğudan vekil çıkarabilecek mi?
- İki Türkiye: Antalya’da diplomasi Diyarbakır’da siyaset
- 9 başlıkta altı liderin Erdoğan rejimine karşı toplantısı
- Kılıçdaroğlu Boykotta. Erdoğan Zamları Geri Alır mı?
- Kılıçdaroğlu Erdoğan’ı doğrudan ihale yolsuzluğuyla suçladı
- Havaalanı ve Ankara-İstanbul yolunu İmamoğlu kapatmadı
- Kılıçdaroğlu: bizi iktidara gençler taşıyacak
- Muhalif gazeteci diye bir şey olmaz da tetikçi, eyyamcı bol
- Cumhuriyet, adalet, demokrasi: bitmeyen mücadele
- Siyaset ve bürokraside değişim rüzgarları
- Kılıçdaroğlu ve Akşener, Erdoğan’ın oyun planını sarsıyor
- Almanya’da, Fransa’da yolsuzluk operasyonları bizde sessizlik
- Cumhuriyeti reklam arası görenler için 30 Ağustos
- CIA’nın hesap hatası Taliban oldu; ya 28 Şubat’ınki?
- Bu fotoğrafa iyi bakın: kötülüğün sıfır noktası
- Sel ve yangınların içinden Neredeydi bu devlet?
- Promter bağımlılığı milli güvenlik sorununa dönüşebilir
- Hükümet yabancı fon gerekçesiyle medyaya baskıyı artıracak
- Çatlaklar medya operasyonuyla kapatılabilir mi?
- Erdoğan “Eylem Planıyla” mı kadına şiddeti önleyecek?
- Erdoğan bir hatanın daha eşiğinde neden helallik istiyor?
- Türkiye ayrıcalık ve çifte standartlar ülkesine dönüştü
- CHP’nin 128 milyar sırrı: başlarına taş düşmedi ama
- CHP’nin 13 maddesi
- 23 Nisan’a giden yolda Mustafa Kemal ve Payitaht
- Erdoğan belediyelere asıl neden taktı, biliyor musunuz?